02 Μαρτίου -13 Μαΐου 2012 / Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης
To Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο του προγράμματος «Θεσσαλονίκη - Σταυροδρόμι Πολιτισμών» (2011: Μέση Ανατολή, 2012: Νοτιοανατολική Ευρώπη) του ΥΠ.ΠΟ.Τ. (με την οικονομική υποστήριξη του ΟΠΑΠ), διοργανώνει την έκθεση φωτογραφίας Χωρίς κατευθύνσεις στη Μέση Ανατολή (Μέρος Α’) / Φωτογραφικές αποστολές του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, με έργα των Αθηνάς Καζολέα, Δημήτρη Κοιλαλού, Γιώργου Κορδάκη, Μάνου Παπαδόπουλου, Πάρι Πετρίδη.
Περισσότερα:
Κατόπιν ανάθεσης του ΜΦΘ, οι πέντε Έλληνες φωτογράφοι παρήγαγαν το 2011 φωτογραφικό έργο σε χώρες της Μέσης Ανατολής (Αίγυπτος, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ισραήλ, Κατάρ, Λίβανος, Παλαιστίνη, Σαουδική Αραβία). Μέσα από τα 100 έργα της έκθεσης, οι δημιουργοί μας προσκαλούν να δούμε κι εμείς τις χώρες που οι ίδιοι επισκέφθηκαν, αλλά ταυτόχρονα μας προκαλούν και να αναστοχαστούμε, να ανατρέψουμε ή να επιβεβαιώσουμε στερεότυπα και ιδέες για τη Μέση Ανατολή.
Αθηνά Καζολέα (γ.1958) – Κατεύθυνση: Παλαιστίνη
Πρόσωπα και εικόνες από τη Γάζα. Δύο χρόνια μετά τον πόλεμο του 2009 – όταν 1.500 άνθρωποι σκοτώθηκαν και καταστράφηκε το 20% των κτιρίων της πόλης – τα ίχνη του πολέμου και του αποκλεισμού στην περιοχή είναι ακόμη ορατά, αλλά το ίδιο και η προσπάθεια για ανόρθωση και ανοικοδόμηση. Κάποια από τα στοιχεία αυτά προσπαθεί να μας μεταφέρει η δημιουργός μέσα από τα έργα της. Έχοντας ταξιδέψει η ίδια για πρώτη φορά στη Γάζα με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα το 1999 και γνωρίζοντας σιγά-σιγά την ιστορία του τόπου αλλά και των ανθρώπων που ζουν εκεί, αποτυπώνει τόσο εικόνες καταστροφής και ερήμωσης, όσο και πρόσωπα ανθρώπων που φέρουν έντονα το αποτύπωμα του πόνου και της ανάμνησης, αλλά και αυτό της ελπίδας: Μέσα από την ανακύκλωση των υλικών από κατεστραμμένα και γκρεμισμένα κτίρια, οι άνθρωποι ξαναχτίζουν τα σπίτια τους, όπως και τη ζωή τους από την αρχή.
Δημήτρης Κοιλαλούς (γ.1962) – Κατεύθυνση: Λίβανος
Τις έννοιες της ταυτότητας και της εξουσίας μέσα από τη φωτογραφική αποτύπωση συμβόλων αλλά και διάφορων άλλων συμβάντων, επιχειρεί να διερευνήσει ο Δημήτρης Κοιλαλούς στη Βηρυτό, την Τρίπολη και άλλες περιοχές του Λιβάνου. Παρουσιάζοντας εικόνες που αποκαλύπτουν τις σκέψεις και τα συναισθήματα του για το σύγχρονο Λίβανο, ο δημιουργός μας αποκαλύπτει έναν τόπο γεμάτο από όρια φυσικά, νοητά και συμβολικά, έναν τόπο που αναζητά την ταυτότητά του ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, το παρόν και το παρελθόν, αλλά και έναν τόπο όπου κανείς μπορεί να συναντήσει τον συγκερασμό των αντιθέσεων και τη συνύπαρξη των πιο αντιφατικών στοιχείων.
Γιώργος Κορδάκης (γ. 1973) – Κατεύθυνση: Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία
Χρησιμοποιώντας αποκλειστικά για φωτογραφική μηχανή ένα iPhone, ο Γιώργος Κορδάκης ταξιδεύει στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στο Αμπού Ντάμπι και στο Ντουμπάι, στην πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας, Ριάντ, καθώς και στην ενδοχώρα, διανύοντας εκατοντάδες χιλιόμετρα με αυτοκίνητο. Μέσα από τα έργα του ξεπροβάλλουν – με εμφανείς τις έντονες χρωματικές τους ιδιαιτερότητες – το αστικό τοπίο του Ντουμπάι, μιας πόλης που μοιάζει να έρχεται από το μέλλον, όσο και αυτό του Αμπού Ντάμπι, που προσπαθεί να διατηρήσει στοιχεία του παρελθόντος καθώς εξελίσσεται ραγδαία. Παράλληλα, στις εικόνες του από τη Σαουδική Αραβία, εκτός από φυσικά και αστικά τοπία, βλέπουμε και σκηνές από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων.
Μάνος Παπαδόπουλος (γ.1975) – Κατεύθυνση: Κατάρ
Το έντονο στοιχείο της αντίθεσης ανάμεσα στους ηθικούς και θρησκευτικούς περιορισμούς που θέτει η κοινωνία από τη μια και στην υπερβολή του υλισμού και της υπερκατανάλωσης από την άλλη, προσεγγίζει ο Μάνος Παπαδόπουλος στην εργασία του «Ανακατασκευάζοντας τη Βαβέλ», που πραγματοποιήθηκε στο Κατάρ το φθινόπωρο του 2011. Ο δημιουργός παρατηρεί και καταγράφει την πρωτοφανή οικονομική ευημερία, που δίνει τη δυνατότητα στους κατοίκους του Κατάρ να μεταμορφώσουν το αφιλόξενο περιβάλλον της ερήμου σ’ έναν τεχνητό παράδεισο, που θυμίζει σύγχρονη Βαβέλ. Μέσα από τις εικόνες του γινόμαστε μάρτυρες του πλήθους των κατασκευαστικών εργασιών που αλλάζουν ριζικά το τοπίο της χώρας του Κατάρ, αλλά και τις συνήθειες των κατοίκων της περιοχής.
Πάρις Πετρίδης (γ. 1960) – Κατεύθυνση: Αίγυπτος, Ισραήλ
Ξεκινώντας ως μια καταγραφή της ελληνικής διασποράς και του ελληνικού πολιτισμού στην Αλεξάνδρεια, τα ταξίδια του Πάρι Πετρίδη στην Αίγυπτο εμπλουτίζονται στη συνέχεια με πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία, για να αποτελέσουν τελικά ένα ημερολόγιο για την πρωτοφανή «εγκατάλειψη» της ζωής αλλά και του χώρου, που έχει επέλθει ως συνέπεια της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. Δημόσιοι και ιδιωτικοί χώροι παρουσιάζονται στις φωτογραφίες του, ενώ το «κενό» από ανθρώπους στα έργα του αποτελεί μια μεταφορά αυτής της εγκατάλειψης: Αίγυπτος, μια χώρα «κενή» από τους ανθρώπους της. Μέρος της εργασίας του στην Αίγυπτο πραγματοποιήθηκε χάρη σε χορηγία του ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου (2008-2011). Από την άλλη, ο δημιουργός επιχειρεί να καταγράψει την αλλαγή του τοπίου στους Αγίους Τόπους και το Ισραήλ. Οι ιεροί χώροι, τα προσκυνήματα Εβραίων και χριστιανών στην Ιερουσαλήμ, την Ιεριχώ, τη Βηθλεέμ, τον Ιορδάνη ποταμό, τη Γαλιλαία, τη Νεκρά Θάλασσα, αποτυπώνονται απομυθοποιημένα, με τη βιομηχανοποίηση της θρησκείας να κυριαρχεί ακόμη και στα ιστορικά αυτά μέρη. Πίσω όμως από τη φωτογράφιση των ιερών αυτών τόπων, ο θεατής μπορεί να διακρίνει μια αναλυτική καταγραφή της μη κοσμικής πλευράς του Ισραήλ σήμερα.